Quỹ đất là một thuật ngữ phổ biến được sử dụng rất nhiều trong lĩnh vực đất đai. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu được bản chất cũng như các quy định pháp lý liên quan tới quỹ đất. Để có cái nhìn cụ thể và chính xác hơn về quỹ đất, hãy cùng VINA Land tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Có thể hiểu như thế nào về quỹ đất?
Khái niệm “quỹ đất” thực tế là thuật ngữ được sử dụng để ám chỉ tổng diện tích đất tại một đơn vị hoặc khu vực địa phương cụ thể. Quỹ đất này bao gồm tất cả các loại đất hiện có và nằm trong sự quản lý của các cấp chính quyền và cơ quan liên quan.
Thế nào là quỹ đất
Thực tế, quỹ đất có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm xây dựng các cơ sở như trường học, bệnh viện, doanh nghiệp, khu khách sạn, nhà hàng, và nhiều mục đích khác. Chúng có thể được cấp phép sử dụng cho bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào có nhu cầu sử dụng, nhưng yêu cầu rằng mục đích sử dụng phải được xác định rõ ràng và tuân theo quy định của pháp luật.
Quá trình cấp phép sử dụng đất thường được thực hiện bởi các cơ quan có thẩm quyền, sau khi xem xét và phê duyệt. Trong trường hợp cần sử dụng đất cho mục đích khai thác trồng trọt, sẽ cần xem xét tính chất của loại đất đó và tuân theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm được phê duyệt bởi địa phương. Nếu sau khi phân bổ đất mà quỹ đất vẫn còn dư, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành hội họp, đánh giá lại và thống kê. Sau đó, đất có thể tiếp tục được phân chia cho những đối tượng có nhu cầu sử dụng.
Đơn vị nào quản lý quỹ đất?
Khi nghiên cứu về khái niệm “quỹ đất,” chắc hẳn bạn sẽ quan tâm đến vai trò và quyền hạn của cơ quan chính quyền có thẩm quyền trong việc quản lý và phát triển quỹ đất này. Theo quy định của pháp luật hiện hành, Trung tâm phát triển quỹ đất đóng vai trò quan trọng như là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý quỹ đất. Vậy, cơ quan này có những quyền và nhiệm vụ gì để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao?
Theo Điều 5, Khoản 2 của Nghị định số 43/2014, tổ chức phát triển quỹ đất thường là một đơn vị công, được thành lập và tổ chức lại theo quy định của pháp luật hiện hành. Tổ chức này sẽ có một số đặc điểm, quyền hạn, và nghĩa vụ sau đây:
Đơn vị nào quản lý quỹ đất
- Tư cách pháp nhân: Tổ chức phát triển quỹ đất được công nhận như một pháp nhân, có khả năng đứng tên và thực hiện các hoạt động pháp lý.
- Trụ sở riêng: Tổ chức này sẽ có trụ sở độc lập để quản lý công việc của mình.
- Con dấu riêng: Tổ chức sẽ có con dấu riêng để thực hiện các thủ tục và giao dịch cần thiết.
- Tài khoản ngân hàng: Tổ chức được phép mở tài khoản ngân hàng để quản lý tài chính và thực hiện các hoạt động liên quan.
- Chi nhánh địa phương: Tổ chức này có thể có các chi nhánh tại các đơn vị hành chính lãnh thổ cụ thể như quận, huyện, thị xã, thành phố để thực hiện công việc quản lý quỹ đất tại địa phương.
Thực tế, quỹ đất thường thuộc sự quản lý của Trung tâm phát triển quỹ đất, được quản lý trực tiếp bởi Sở Tài nguyên và Môi trường. Quy trình thẩm định và phân chia quỹ đất phải tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc và quy định về khai thác và quản lý đất do Nhà nước thiết lập. Ngân sách và kinh phí hoạt động của tổ chức này được quản lý theo quy định tài chính áp dụng cho các đơn vị sự nghiệp công lập. Quản lý và duy trì quỹ đất địa phương một cách hiệu quả đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế.
Nguyên tắc quản lý quỹ đất mà bạn nên biết
Nhà nước đã thiết lập các quy định và nguyên tắc quản lý quỹ đất sau để đảm bảo quá trình sử dụng và phát triển quỹ đất diễn ra một cách hợp lý và tích cực.
Nguyên tắc quản lý quỹ đất
Đảm bảo thống nhất và công bằng
Đất đai được xem là tài sản thuộc sở hữu của toàn dân, được quản lý và sở hữu thống nhất bởi Nhà nước. Quỹ đất được coi là tài sản chung, mọi cá nhân đều có quyền sử dụng, nhưng cũng có nghĩa vụ bảo vệ và phát triển quỹ đất. Bất kỳ việc xâm chiếm hoặc chiếm đoạt đất đai thành tài sản riêng đều bị nghiêm cấm, và chỉ có thẩm quyền tối cao của Nhà nước mới được phép điều chỉnh quy định pháp luật đất đai.
Kết hợp quyền sử dụng và sở hữu
Quyền sử dụng quỹ đất bao gồm sử dụng, chiếm hữu và định đoạt. Quyền sử dụng liên quan đến việc tận dụng và hưởng lợi ích từ quỹ đất. Cơ quan Nhà nước thu thuế hàng năm từ hoạt động sử dụng đất đai, bao gồm thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng, và phí sử dụng đất.
Sử dụng tiết kiệm và hiệu quả
Với sự thu hẹp của quỹ đất, đặc biệt là ở các thành phố lớn, Nhà nước khuyến khích và áp dụng các quy định và giải pháp để đảm bảo sử dụng quỹ đất diễn ra tiết kiệm và hiệu quả. Mục tiêu là tránh lãng phí đất đai và đảm bảo rằng nó được sử dụng tốt nhất để phục vụ lợi ích cộng đồng và tương lai.
Quỹ phát triển đất nhằm mục đích gì?
Quỹ phát triển đất có mục đích chính là thúc đẩy và hỗ trợ sự phát triển bền vững của các khu vực đất đai. Chương trình này thường được triển khai bởi chính phủ hoặc các tổ chức chính trị và kinh tế. Mục tiêu chính của quỹ này bao gồm:
Mục đích của quỹ phát triển đất là gì
- Phát triển kinh tế và xã hội: Quỹ phát triển đất thường được tạo ra để đầu tư vào những dự án phát triển kinh tế và xã hội, như xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo việc làm, cải thiện điều kiện sống, và thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng.
- Quản lý tài nguyên đất: Quỹ này có thể được sử dụng để quản lý và bảo vệ tài nguyên đất, bao gồm việc bảo vệ đất đai khỏi xâm lấn, đất nông nghiệp, và các loại đất quan trọng khác.
- Khắc phục sự chênh lệch xã hội: Quỹ phát triển đất cũng có thể được sử dụng để giảm bớt sự chênh lệch xã hội bằng cách đầu tư vào các dự án và chương trình hỗ trợ cho các khu vực nghèo khó và những người dân có thu nhập thấp.
Quỹ đất được phân chia thành những loại nào?
Theo quy định của pháp luật hiện hành, quỹ đất được phân loại thành nhiều loại dựa trên các tiêu chí khác nhau. Tuy nhiên, hai loại quỹ đất phổ biến mà nhiều người biết đến thường là quỹ đất công và quỹ đất sạch.
Phân thành quỹ đất công
Mặc dù Luật đất đai 2013 chưa định nghĩa rõ ràng về quỹ đất công, nhưng thông qua các điều luật liên quan, có thể hiểu rằng quỹ đất công chính là phần đất thuộc quyền sở hữu của toàn dân, được cơ quan Nhà nước đại diện làm chủ sở hữu. Quỹ đất công có mục đích sử dụng đa dạng, bao gồm sử dụng cho mục đích công cộng, quốc phòng an ninh, đất giao thông, và đất có di tích lịch sử văn hóa.
Quỹ đất có mấy loại
Phân thành quỹ đất sạch
Hiện nay, Luật đất đai không đưa ra định nghĩa cụ thể về quỹ đất sạch. Tuy nhiên, trong thực tế, “quỹ đất sạch” là một thuật ngữ thường được sử dụng để chỉ những khu vực đất đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư và giải phóng mặt bằng theo kế hoạch đã được thông qua trước đó.
Việc tạo dựng và quản lý quỹ đất sạch đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, giúp thu hút nguồn vốn đầu tư của các doanh nghiệp. Điều này giúp tránh tình trạng các nhà đầu tư phải dành nhiều thời gian cho quy hoạch, đền bù đất, làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công dự án. Do đó, hàng năm, Nhà nước quan tâm đặc biệt đến việc xây dựng và quản lý quỹ đất sạch, đồng thời cung cấp kinh phí và nhân lực cần thiết cho mục tiêu này.
Như vậy bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm quỹ đất cũng như các quy định liên quan tới quỹ đất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan tới quỹ đất, hãy để lại bình luận phía dưới, VINA Land sẽ giải đáp cho bạn sớm nhất có thể.
Xem thêm : Quy Định Về Luật Bồi Thường Đất Đai Mới Nhất 2023